Ahşap Tornalama Nedir? Tornalama ne işe Yarar?

Tornalama Nedir? Tornalama ne işe Yarar? Ahşap torna Nedir? Ahşap Hobi Nedir?

Özellikle mobilya sektöründe en sık kullanılan iş makinelerinden biri torna tezgâhlarıdır. Teknolojinin de gelişmesiyle birlikte günümüzde farklı özelliklere sahip torna tezgâhları kullanılmaktadır.

Bugün sizlerle tornalama işlemi üzerine konuşacağız. Tornalama nedir, tornalama ne işe yarar, tornalama çeşitleri nelerdir gibi konu başlıklarına değineceğiz.
Ancak öncesinde torna ne demek, torna nedir kısaca değinelim. Kendi ekseni etrafında dönen metal bir iş parçası üzerinden doğrusal hareket eden kesici takım aracılığı ile talaş kaldırma işlemine tornalama işlemi denir.

Tornalama işleminin yapıldığı tezgâha torna tezgâhı veya bilinen ve kısa ismiyle torna adı verilir. Torna tezgâhları pek çok işlemede kullanılır; ağaç tornalama, metal işleme, metal sıvama, termal püskürtme ya da cam işleme gibi amaçlarda kullanılır. Günümüzde oldukça popüler bir hobi olan çanak çömlek yapımında da torna tezgâhı kullanılır. Torna tezgâhı kısımları ile devam edelim. Torna tezgâhları birtakım bölümlerden oluşur. Bunların başında gelenler şu şekildedir; gövde, ayaklar, fener mili ya da diğer adıyla iş mili, kayıtlar, gezer punta, hız kutusu, araba, kalemlik, talaş tavası, soğutma sıvısı deposu, kavrama makası, çalıştırma kolu, talaşlık, ana mili ve talaş mili hız kutusu, ayna, yağ göstergesi, norton kutusu, elektrik motoru, avadanlıklar (katerler, fırdöndü, sabit yataklar, gezer yataklar, mandren, aynalar, pensler gibi). Torna tezgâhı ile yapılan işlemlerden de bahsedelim. Torna tezgâhlarında pek çok tornalama işlemi yapılır. Bu işlemler genellikle kullanılan kesici takımın ya da yapılan tornalama işleminin adını alır. Başlıca tornalama işlemlerinden birkaçı şunlardır; alın tornalama, dış çap tornalama, konik tornalama, delik delme, pah kırma, kanal açma, kesme, profil tornalama, diş açma, kılavuz çekme, pafta çekme, tırtıl çekme, yay sarma ve benzeri gibi işlemlerdir. Torna tezgahları hakkında kısa birkaç bilginin ardından tornalama işlemi hakkında detaylara geçelim.

Tornalama nedir?

Tornalama, talaşlı imalat yöntemlerinden biridir. CNC torna tezgâhları ile gerçekleştirilen üretim prosesini kapsar. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte tornalama yöntemleri ve torna tezgâhları da değişime uğradı. Teknik ve mekanik anlamda üretimi zor olan hatta mümkün olmayan pek çok ürün CNC torna tezgâhları aracılığı ile kolaylıkla işlenebiliyor. CNC torna tezgâhları, bilgisayara desteği ile çalışan tezgâhlardır. CNC açılımı şu şekildedir; computer numerical control. (kompütir numerikal kontrol okunur) CNC Türkçe anlam olarak şunu ifade eder; bilgisayar yardımı ile sayısal kontrol. CNC tezgâhı nedir kısaca tanımlayalım. CNC tezgâhında tezgâhın çalıştırılmasından durdurulmasına, takım hareketlerinden takımların değiştirilmesine, eksen hareketlerinden diğer detaylara kadar yapılan tüm işlemler otomatik olarak bir kontrol ünitesi aracılığı ile yapılır. El ile herhangi bir müdahale söz konusu değildir. Kontrol ünitesindeki programda tezgâhların hareketleri belirlenir ve komutlar kullanılır bu sayede insan gücü en aza indirgenmiş olurken zamandan tasarruf fazlaca artar. Tornalama işleminde CNC torna tezgâhlarından destek alınır. Tornalama, bir iş parçası üzerindeki fazlalıkların kesilmesi ve şekle sokulması için kullanılan bir talaş kaldırma işlemine verilen isimdir. Tornalama yöntemi aslında talaşlı imalatın bir ayağıdır. Doğrusal bir düzlem üzerinde kesici takım ile gerçekleştirilir. Torna işlemi torna makinası ya da CNC torna tezgâhı ile bir iş parçası kullanılarak yapılır. Tornalama, delme ve frezeleme talaşlı imalatta en iyi sonuçları doğurmak için yapılan işlemlerden birkaçıdır.

Tornalama nasıl yapılır? Tornalama yöntemleri nelerdir?

Tornalama manuel ya da otomatik olarak yapılabilir. Manuel tornalamanın bazı dezavantajları olabilir. İşlem manuel olarak gerçekleştiğinden sürekli olarak bir kontrol, denetim gerekir. Otomatik tornalama işleminde ise bir denetim ya da kontrole gerek yoktur çünkü tüm işlemler otomatik olarak gerçekleştirilir. CNC tezgâhı aracılığı ile istenilen komutlar girilir ve çalışma kusursuz bir şekilde gerçekleşmiş olur. CNC tezgâhına tüm hareketler, hızlar ve benzeri gibi detaylar girilir ve işlemler otomatik olarak gerçekleşir. Bu noktada bazı avantajlar da doğacaktır. İnsan hatasından kaynaklanan sorunlar, CNC tezgâhlarında minimuma iner. Tüm komutlar tezgâha programlanır ve bu sayede kaliteli, verimli ve hızlı imalat söz konusu olur. CNC tornalama, yüksek kalitedeki üretim çalışmalarının verimliliğini arttırdığı gibi seri üretime de destek verir. Tornalama ne işe yarar sorusunun yanıtı ile devam edelim. Tornalamayla pek çok işlem gerçekleştirilebilir. Örneğin delikler, oluklar, dişler, simetrik parçalar ve benzeri gibi üretimleri mümkün kılar. Tornalama aynı zamanda farklı bir işlemden geçmiş parçalara da yapılabilir. Bu sayede ürünler ikinci bir işlemden geçmiş olur. Tornalama yüksek yüzey kalitesi sunar.

Tornalama çeşitleri nelerdir?

Tornalama işleminde bir iş parçasına kesici aletler aracılığı ile şekiller verilir. Tornalama türünü belirlemeden önce malzemeye hangi işlemin yapılmak istendiği bilgisi önemlidir çünkü tornalamanın çeşidini malzeme ve işlem belirler. Eğer malzeme kalınsa ona göre bir işleme gerekecektir. Yani malzemenin türü, tornalamanın çeşidini de belirleyecektir. Genel olarak bakıldığında birkaç tornalama çeşidinden bahsetmek mümkündür. Bunlar dış çap tornalama ve iç çap tornalamadır. Dış çap tornalama işleminde iş parçasının dış çapı baz alınır ve bu dış çap boyunca şekil verme işlemi gerçekleştirilir. Malzeme parçasının dış çapının işlenmesi ile gerçekleşir. İç çap tornalama ise malzeme parçasının delinmesi ile gerçekleştirilen bir tornalama yöntemidir. Bu yöntemde parçanın iç çapı belirlenir ve işlem gerçekleştirilir. İç çap tornalamadan genellikle küresel tornalama, diş açma, raybalama, dilimleme, kanal açma gibi işlemler gerçekleştirilirken dış çap tornalamada alın tornalama, boyuna tornalama, profil tornalama gibi işlemler uygulanır.

Tornalama işleminde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Tornalama tezgâhları da tıpkı diğer iş makinelerinde olduğu gibi bazı güvenlik tedbirlerine ihtiyaç duyar. Tezgâhtan iyi kalitede iş parçaları çıkarmak için önce güvenlik kurallarını doğru bir şekilde yerine getirmek gerekir çünkü alınan güvenlik önlemleri ile başlayan çalışma beraberinde kaza ve arıza riskini de düşüreceğinden işin verimli çıkmasını sağlar. Verimli çıkan işlerin de parça kalitesine yansıması olacaktır. İş kazalarını önlemek için bireysel tedbirlerin yanı sıra teknik önlemlerin de alınması zorunludur. Tezgâh üzerinde kırık parçalar, uzun parçalar ya da talaş gibi tozlar varsa çalıştırılacak alan iyice temizlenmeli ve tornalama işlemi bu temizliğinden ardından başlamalıdır. Temizleme işlemi yapılırken makine kesinlikle çalıştırılmamalıdır. Tornalama işlemi başlamadan önce tüm güvenlik tedbirleri alınmalıdır. Tornalama işlemi öncesi gereken bireysel önlemler alınmalıdır. Torna tezgâhının başına geçerken bol kıyafetler giymekten kaçınmak gerekir. Yanı sıra güvenlik eldiveni, güvenlik gözlüğü, güvenlik kıyafeti gibi önlemleri de almak gerekir. Torna tezgâhlarında iş güvenliğini sağlamanın yolu hem bireysel hem teknik açıdan önlem almaktan geçer. Bu nedenle güvenlik adımlarını tamamlamadan tezgâhın çalıştırılmaması gerekir aksi halde iş kazaları oluşabilir. Tornalama işleminde güvenlik önlemlerini aldıktan sonra parçanın daha kaliteli çıkması için dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlardan biri talaş kontrolüdür. Kaliteli tornalanmış parçalar elde etmek için talaş kontrolü önemli bir adımdır. Parça kalitesi için doğru kesme ipuçlarının takibi gereklidir. Kesme değerleri bir diğer dikkat noktasıdır. Kesici uç güvenliği ve yüzey kalitesi için düşük ilerleme hızı ile kesme işlemini başlatmak daha doğru olabilir. Tavsiye edilen hız mutlaka göz öne alınarak programlama yapılmalıdır. Kesme hızı, takımın iş parçası boyunca olan hareket hızı olacağından çok dikkatli olmak ve kesme değerini iyi ayarlamak gerekir. İdeal kesici takım malzemesinin kullanılması da iş parçasının kalitesine etki eden faktörlerdendir. Yüzey aşınması ve deformasyona karşı sert bir yapıda olmalıdır. Kırılmaya karşı dayanıklı olması önemlidir. İş parçası malzemesi ile kimyasal bir reaksiyon oluşturmamalıdır. Oksitleme ve difüzyona karşı kimyasal olarak dengeli olması da önemlidir. Olası termal değişimlere karşı yüksek dirence sahip olması gerekir. Yüzey kalitesi genellikle yüksek kesme hızıyla geliştirilebilir. Tüm bunlar yüzey kalitesini arttırmada rol oynayan etkenlerdendir.

Tornalama nerelerde yapılır? Tornalama nerelerde kullanılır?

Tornalama işlemi pek çok alanda yapılır. Mobilya sanayi, otomotiv, medikal ve benzeri gibi alanlarda CNC torna tezgâhları kullanılır. Özellikle yuvarlak metal parçaların, çubukların ya da boruların işlenmesi için tornalama işleminden destek alınır.

Art Makina Teknik Servis