Blog

Freze makinası nedir, ne işe yarar?

02 Ocak, 2021

Freze endüstriyel talaşlı imalatta kullanılan bir çeşit takım tezgahına verilen isimdir. 19 yüzyılın sonralarına doğru hayatımızda yerini aldı. Günümüzde özellikle metal ya da metal alaşımlarından parça üreten her işletmede freze tezgâhı görmek mümkün. Freze makinelerinin 19. yüzyılda hayatımıza girmiş olsa da teknolojik gelişmeler ile günümüzde artık çok daha gelişmiş bir halde karşımıza çıkıyor. Yeni teknolojiler ile frezeler artık yerini CNC freze tezgâhı bırakmış gibi görünüyor. Ayrıca bilgisayarlar ve özel programlar yardımı ile artık tamamen otomatik olarak da imalat yapılabilmesi mümkün. Günümüzde torna freze, dikey freze, CNC freze tezgâhı, üniversal freze tezgâhı, kopya freze tezgâhı gibi pek çok “tezgâhtan bahsetmek mümkün. Gelin önce freze nedir, freze ne işe yarar bununla başlayalım yazımıza…

Freze nedir, ne işe yarar?

Frezelerin çalışma prensibi şu şekildedir; kendi ekseni çevresinde dönen bir kesici takım aracılığı ile iş parçasından talaş kaldırıp şekillendirir. Bu şekillendirmeden kastımız delme de olabilir, yüzey işleme de. Özellikle metallerden imalat yapılan firmalarda rastlarız freze makinelerine. Yazımızın girişinde yeni gelişen teknolojiler sayesinde artık hayatımıza CNC freze tezgahlarının girdiğinden bahsetmiştik. Konuyu biraz açalım…

CNC freze tezgâhı çalışma prensibi nedir?

Konvansiyonel freze tezgahlarında, imalatı zor olan hatta neredeyse imkânsız diyebileceğimiz iş parçalarının imalatı için kullanılan freze tezgahlarına verilen isimdir. Sistem, konvansiyonel tezgahlarla aynıdır hemen hemen. Aralarındaki belirleyici fark, bu tezgahlara bir bilgisayar entegre edilmiş olmasıdır. Böylece tezgâhın ve kesici takımın hareketleri bilgisayar sistemi aracılığı ile kontrol ve kumanda edilir. CNC takım tezgâhları; yüksek verimlilik ve parça kapasitesi, kolay kalite kontrolü, ek aparat ihtiyacının az olması, tek bağlamda birden fazla işlem yapılabilme olanağı gibi pek çok avantaj sağlar. Ayrıca CNC freze tezgâhı avantajlarını aşağıdaki maddeler altında da toparlayabiliriz;

  • Ayarlama, ölçü, manuel hareket ve benzeri gibi nedenlerden kaynaklanan zaman kayıpları olmaz. Böylece iş verimi artar ve zamandan tasarruf kazanılmış olur.
  • İmalat aşamasında insan faktörü çok fazla etkili değildir bu nedenle seri imalata olanak sağlar.
  • Tezgâhın çalışma temposu yüksektir ve her zaman aynı seviyededir.
  • İmalat sırasında operatörden kaynaklanan kişisel hatalar olabilir, CNC freze tezgâhı sayesinde bu hatalar ortadan kalkar ya da azalır.
  • Kalıp, şablon vb. gibi elemanlara gerek kalmaz. Bugün bir kalıbın dahi ciddi maliyet yarattığını düşünürsek böyle bir zorunluluğun olmaması sistemi daha az maliyetli kılan önemli bir etkendir.

Temel freze işlemleri nelerdir?

Frezelemenin tanımı ile başlayalım. Frezeleme, birçok kesici ağzı bulunan ve kendi ekseni etrafında dönen freze bıçağı adı verilen kesici takımlarla talaş kaldırarak yapılan işleme verilen isimdir. Çevresel frezeleme ve alın frezeleme gibi çeşitleri vardır.

Freze tezgâhları düz ve açılı yüzeylerin işlenmesi, kanal açılması, dişli çark açma gibi amaçlarla kullanılır. Freze tezgâhları kendi içinde kullanım amaçlarına göre ayrışır. Freze tezgâh çeşitlerini şu başlıklar altında toplamamız mümkündür; sütunlu ve konsollu tip freze tezgâhları, imalat ve gövde tipi freze tezgâhları, planya tipi freze tezgâhları, özel freze tezgâhları.

1- Sütunlu ve konsollu tip freze tezgâhları

Bu tip tezgahlar kendi içinde gruplara ayrılır; yatay freze tezgâhı, düşey freze tezgâhı, üniversal freze tezgâhı. Yatay freze tezgâhları seri imalat için elverişli tezgahlardır. Tezgâhın tablası elle veya otomatik olarak ilerletilir. Tabla aynı zamanda yukarı ve sağa sola hareket ettirilebilir. Düşey freze tezgahlarında yatay ve düşey konumdaki tüm işlemlere yapılabilir. Tezgâhın tablası yatay freze mantığı ile çalışır. Üniversal freze tezgâhı tanımı ise şu şekildedir; yatay ve düşey freze tezgahlarının bir arada düşünülmüş ve geliştirilmiş haline üniversal freze tezgâhı denir. Diğerlerinde olduğu gibi tablanın elle veya otomatik olarak hareket ettirilmesi kolaydır. Her iki tezgâhın güzel bir harmanıdır diyebiliriz.

2- İmalat ve gövde tipi freze tezgâhları

Bu tip tezgahlar genelde seri üretim alanında kullanılır. Tezgâhın sabitlenmiş bir tabla gövdesi vardır ve bu tabla yatay olarak ileri geri kolayca hareket ettirilebilir. Tezgâhı bir kere kurmak yeterlidir. Sonrasında işlem otomatik olarak da yapılabilir. Kurulduktan sonra artık tezgâhta iş parçasının bağlanması ve sökülmesi gibi işlemler yapılır.

3- Planya tipi freze tezgâhları

Bu tip tezgahlar en ağır işler için kullanılır. Yatay ve yan sütunları üzerine bağlanan freze tezgâh başlıkları vardır. Özel freze tezgâhları ise 2 başlık altında toplanır; kopya freze tezgâhı, elektronik ve hidrolik kumandalı freze tezgâhları.

Freze tezgahının avantajı nedir?

Freze tezgâhları, kesici takım hareketi ile talaş kaldırır. Hareket kabiliyetine sahiptir. Bu hareket kabiliyeti, torna tezgahında gerçekleştirilemeyen ve eksenel olmayan faturaların ya da kot farklarının rahatça gerçekleşmesine olanak sağlar. Torna tezgâhı ve freze tezgâhın farklarından biri iş parçasının dönüp dönmemesidir.

Geri Dön

Diğer Bloglar

Ahşap CNC tezgâh seçiminde dikkat edilecek hususlar nelerdir?
02 Ocak, 2021
MDF nedir? MDF çeşitleri nelerdir?
02 Ocak, 2021
Sunta nedir?
02 Ocak, 2021
Suntalam nedir?
02 Ocak, 2021